Gmach Sejmu Śląskiego w Katowicach

Miejscowość:
Katowice
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Sejm Śląski był w okresie międzywojennym władzą ustawodawczą autonomicznego województwa śląskiego. W latach 1925-1929 w Katowicach został zbudowany okazały Gmach Sejmu Śląskiego, pełniący również funkcję siedziby Urzędu Wojewódzkiego. Budynek – największy w ówczesnej Polsce – wzniesiono w stylu neoklasycystycznym. Sala Sejmowa stała się wzorcem dla powstającego w tym samym czasie Sejmu Rzeczypospolitej.

Sejm Śląski

W wyniku wydarzeń z lat tuż po pierwszej wojnie światowej, powstało - w roku 1920 - województwo śląskie. Jego sejm był od roku 1922 organem władzy tego województwa, bowiem w okresie międzywojennym cieszyło się ono autonomią, zwłaszcza w sprawach administracyjnych i gospodarczych. Sejm Śląski mógł uchwalać prawo obowiązujące na terenie województwa - z wyłączeniem polityki zagranicznej, czy spraw wojskowych, które podlegały sejmowi centralnemu i rządowi w Warszawie. Pierwszą siedzibą Sejmu Śląskiego był neogotycki budynek dawnej szkoły zawodowej, obecnie zajmowany przez Akademię Muzyczną w Katowicach. Na początku lat dwudziestych ogłoszono konkurs na projekt gmachu Sejmu Śląskiego, który wygrała grupa architektów z Krakowa: Kazimierz Wyczyński, Ludwik Wojtyczko, Stefan Żeleński i Piotr Jurkiewicz. Aby podkreślić i umocnić związki Śląska z Polską, autorzy projektu postanowili nawiązać do klasycystycznej architektury polskiej, z epoki oświecenia, która sięgała wprost do wzorców starożytnych. Budowę rozpoczęto w roku 1925, i ukończono 4 lata później. Był to wtedy największy budynek w Polsce - 5 kondygnacji naziemnych i dwie podziemne, 634 pomieszczenia o łącznej kubaturze 161 474 m³, 1300 okien! Posłużył on zresztą za wzór dla budowanej nieco później siedziby Sejmu Rzeczypospolitej w Warszawie.

Charakterystyka budowli

Gmach Sejmu Śląskiego wzniesiono na planie czworoboku, a w każdym z jego narożników dostawiono również czworoboczne ryzality. Jako budulca użyto przede wszystkim cegły, ściany oblicowano piaskowcem. Od północy i południa elewacje ozdobiono tympanonami. Główne wejście umieszczono od zachodu, gdzie znajduje się plac Sejmu Śląskiego, na którym stoi dziś pomnik Wojciecha Korfantego. W dekoracji zewnętrznej uwagę zwraca, obiegający cały budynek, fryz z inicjałami RP oraz z wyobrażeniami rózg liktorskich, orłów i herbów miast śląskich. Wewnątrz pięknie prezentuje się przykryty kopułą westybul, półkolista sala sejmowa, Sala Marmurowa (przebudowana podczas okupacji niemieckiej) czy Sala Boazeryjna.

Winda w gmachu

Gmach Sejmu Śląskiego posiada ciągle działającą wyjątkową windę - tak zwaną „paciorkową", inaczej dźwig okrężny. Jej kabiny są w ciągłym ruchu i nie zatrzymują się na piętrach - wchodzi się do nich podczas jazdy. Krąży w ten sposób 14 kabin, na specjalnych szynach zapewniających stabilność. W podziemiach budynku znajduje się skarbiec. Jego mury i stropy mają 1,5 metra grubości. Jest w nim też mechanizm, który - w przypadku włamania - zatapia zawartość w basenie znajdującym się poniżej. Obecnie w budynku Sejmu mieści się Śląski Urząd Wojewódzki oraz kilka innych urzędów - np. Kuratorium Oświaty.

Wyświetlenia:  424
Lokalizacja:

Ul. Jagiellońska 25
40-959 Katowice
Gmina: Katowice
Powiat: Katowice


Region turystyczny: 
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Kontakt:
Telefon: +32 207 777 7

Strona internetowa: http://www.katowice.uw.gov.pl

Dostępność Całoroczny w budynku mieści się instytucja publiczna
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Obiekty 3D
Pobierz naszą aplikację slaskie.travel i zobacz jak obiekt prezentuje się w rozszerzonej rzeczywistości (AR). Skorzystaj również z innych funkcjonalności aplikacji mobilnej slaskie.travel.
Pliki dźwiękowe
Wydarzenia w pobliżu
Katowice
2025-01-24
0.13 km
Zapraszamy na Katowicki Karnawał Komedii na niezwykłą rozrywkę i karnawałową ucztę artystyczną.
Katowice
2024-11-18
0.61 km
CO, GDZIE, KIEDY W KATOWICACH 18 - 24.11.2024
Katowice
2024-09-06
1.30 km
Wystawa Janina, Henryk, Anna. Ludzie i porcelana jest próbą opowiedzenia, przy pomocy dwóch ogniw – porcelany i wypowiedzi byłych pracowników fabryki, o Zakładach Porcelany „Bogucice” w Katowicach jako miejscu łączącym historię przemysłu z pięknem sztuki użytkowej. Chcąc przybliżyć odbiorcom cykl produkcyjny w fabryce, staraliśmy się podkreślić wieloetapowość produkcji i zespołowość, pokazać ludzkie oblicze fabryki i przemysłu ceramicznego, wysunąć tym razem na pierwszy plan człowieka, a nie sam materiał, jakim jest porcelana.
Katowice
2024-12-16
1.30 km
Zapraszamy na spektakl "Opowieść Wigilijna" w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach. Zapraszamy tych dużych i małych!!!!
Katowice
2025-03-08
1.30 km
Zapraszamy na spotkanie sympatyków naturalnego zdrowia w Polsce. Dzięki 30 salom wykładowym i 100 prelegentom, będziesz miał możliwość poznania najnowszych trendów, badań i praktyk w dziedzinie zdrowia naturalnego.
W pobliżu
Katowice
0.11 km
Katowice
0.15 km
Katowice
0.16 km
Pogoda
Katowice
Gastronomia w pobliżu
Katowice
0.13 km
Katowice
0.15 km
Katowice
0.17 km
Katowice
0.17 km
Katowice
0.24 km