Wygląd:

Zasmażana kapusta kiszona, jednolita masa, danie główne lub dodatek do mięs czy krupnioka

Kształt:

Kształt w zależności od naczynia, w którym się znajduje, nakłada się na talerz dużą łyżką podobnie jak ziemniaki czy inne dodatki do mięs, w przekroju masa kapuściana z kawałkami słoniny lub boczku

Wielkość:

Jednorazowo na talerz nakłada się dużą łyżkę kapusty, jest to dodatek do kity lub krupnioka

Konsystencja:

Miękkie, kleiste, gęste (nie może się rozlewać)

Smak i zapach:

Smak kapusty kiszonej i słoniny

Barwa (zewnętrzna i na przekroju) :

Jasnożółty kolor kapusty kiszonej z kawałkami przesmażonej słoniny

Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu:

       Kapusta kiszona z zaprażką była i nadal jest popularnym daniem ludności zamieszkującej Śląsk Cieszyński. Jadano ją codziennie z ziemniakami lub z fasolą, w dni świąteczne z mięsem, a podczas świniobicia z krupniokiem. Potrawa ta jest bardzo syta, o czym świadczy popularne powiedzenie: ziymnoiczki z kapustą robią gębę tłustą.             Józef Ondrusz w Pożywieniu Ludu Cieszyńskiego (w: Płyniesz Olzo…. Zarys Kultury Materialnej Ludu Cieszyńskiego, praca zbiorowa pod redakcją Daniela Kadłubca, Ostrawa 1972 r., s. 199) pisze: Jeden z sędziwych gawędziarzy, Antoni Węglarzy z Marklowic Dolnych, wymienił dokładnie potrawy podawane zazwyczaj na dawnych weselach. A więc były to: polywka z nuglami, flaki zakłócóne śmietanką, żołądki wątróbki z gawiedzi z powidłową moczką, kwaśna kapusta zasmażóna z krupicznym chlebem, owięzina z cebulową moczką, wieprzowina, cielęcina, gęsina ze sałotym z kapusty. Dalej w wyżej cytowanym wydawnictwie (s. 184) czytamy: Samodzielne danie obiadowe stanowiła kiszona kapusta przyrządzana na zasmażce. Na smalcu przyrumieniono pokrajaną cebulę, do niej wsypano trochę mąki, zaprażano, zalano zimną wodą, następnie dodano tarty ziemniak, zalano gorącą wodą, wymieszano i gotowano przez pół godziny. W ten sposób przyrządzaną zasmażkę dodano do ugotowanej osobno kiszonej kapusty. Na koniec można było wsypać do kapusty trochę mielonego pieprzu.

         Aniela Halska w swoich wspomnieniach Wisła jaką pamiętam tak opisuje swoje dzieciństwo: Wisłę poznałam w latach trzydziestych, gdy rodzice rozpoczęli budowę domu rodzinnego, który z biegiem wznoszenia murów urósł, niestety, w duży obiekt pensjonatowy (…) W kuchni prawie codziennie unosił się wspaniały zapach gotowanej kiszonej kapusty z zaprażką na wędzonej słoninie z dodatkiem utartego surowego ziemniaka oraz gotowanej wędzonej wieprzowiny. Zapach ten drażnił każde podniebienie i budził apetyt. W palenisku wesoło strzelały iskry z bukowego drzewa. Było cicho i przytulnie (Aniela Halska, Wisła jaką pamiętam, artykuł Głosu Ziemi Cieszyńskiej nr 3 (1631) z 22.I.1993 r.).

         Maria Pilch w artykule z 1975 roku z Głosu Ziemi Cieszyńskiej, pt. Z nolepy i piekarskiego pieca wspomina: Ale mie najwięcej szmakowała naszo domówa kapusta z dębowej beczki, co stała w sieni. Jak mama niysli do warzenio, to se móg wziąć pore razy do palców. Była z kminę, ze solą, nikiedy też wchybowali do ni płonki i młode kwaki pokrote na skibki. To wszycki ukisło. Warzono kapusta ze zasmażką i ze szpyrkami też było dobro. Jedli my jo co rano, ale ta surowo, to była najfajniejszo (…) Góralsko kapusta była fajno przez tę zesmożkę. Usmażyło się w mieszę, zieleźnę gorku sadła ze zabijanej raz do roku świni, potę rozfurtało się w tej umaście trzyczkę (dawnij tam fajnej mółki ni mieli), posoliło i wlało do tego trzicielinę z jednego, dwóch wielkich ziemniaków. To się wszycko warziło godną chwlę, z pół godziny i na dnie zieleźnego gorka czy kastrola zostały ty masne skórki. Jak już zesmożka była gotowa, to się ją wlywalo do uwarzonej i odcedzónej kapusty w drugim garcu, wymieszało i kapusta była gotowa na stół. Mały gornek po zesmożce ze skórkami dostował ten szczęśliwy.

Sprawdzone przepisy na dania z kapustą:

Kapusta z fasolą zasmażana

Kapustę pokroić, włożyć do garnka z wodą, gotować aż zrobi się miękka. Po ugotowaniu kapustę odcedzić, posolić, dodać kostkę bulionu i wlać 1 łyżkę octu. Wszystko wymieszać, przykryć pokrywką. Następnie pokroić słoninę w kostkę, stopić ją. Do stopionej słoniny dodać cebulę drobno posiekaną, zrumienić ją na złoty kolor, dodać 1 ½ łyżki mąki, siekaną pietruszkę i koperek. Wszystko zasmażać na złoty kolor i dolać wody, po czym zagotować na patelni. Przelać zasmażkę z patelni do garnka z kapustą, wymieszać. Ugotować fasolę, ugnieść, włożyć do garnka z kapustą, wymieszać i zostawić pod przykryciem na 15 minut.

więcej >>

Kapusta z grochem

Cały groch umyć, namoczyć na kilka godzin, ugotować w tej samej wodzie. Groch łuskany gotować oddzielnie. Kapustę posiekać nożem i ugotować. Ugotowaną kapustę wymieszać z grochem łuskanym. Część grochu całego dodać do kapusty, pozostałą część przetrzeć przez sito i połączyć z kapustą. Doprawić zasmażką z boczku, mąki i posiekanej cebuli oraz solą i pieprzem.

więcej >>

Panczkraut (groch z kapustą i ziemniakami)

Namoczony wcześniej groch ugotować na gęsto. Kapustę kiszoną ugotować z dodatkiem liści laurowych, ziela angielskiego i skórki z boczku wędzonego. Ziemniaki obrać, ugotować, przecisnąć przez praskę. Cebulę obrać, pokroić w kostkę, usmażyć na pokrojonym boczku. Czosnek rozgnieść z solą. W rondlu połączyć wszystkie składniki, przyprawić majerankiem, solą, pieprzem, dodać rozgnieciony czosnek i dokładnie wymieszać. Chwilę potrzymać na ogniu. Stosować jako dodatek do pieczeni wieprzowej, golonek, prosiaka pieczonego.

więcej >>

Ciaper kapusta z żeberkami

Ciaper kapusta z żeberkami

więcej >>

Kapusta kiszona zasmażana z wędzonymi żeberkami

Kapustę ugotować, dodając kilka ząbków drobno pokrojonego lub przeciśniętego przez praskę czosnku, pokrojoną cebulę i przyprawy. Na patelni usmażyć pokrojony w kostkę boczek. Z mąki zrobić zasmażkę. Ugotowaną kapustę zagęścić zasmażką i startym ziemniakiem. Dodać skwarki z boczku i dokładnie wymieszać. Podawać z ugotowanymi żeberkami.

więcej >>

Żebro na penczoku z kapustą smażoną

Żeberko odstawić na noc do marynaty. Następnego dnia podpiec i dusić do miękkości. Kapustę szatkować i gotować, po odcedzeniu dodać pokrojony prędzej przesmażony boczek z cebulą i doprawić do smaku. Kaszę wsypać do przesmażonego boczku i zalać wodą, doprowadzić do wżenia i odstawić do spęcznienia.

więcej >>